روسیه با ارزان فروشی، بازار نفت ایران را تصاحب کرده/ ما باید چه کنیم؟

معتقدم رفتار روسیه یک، واکنش عادی به مشکلاتی است که بعد از ماجرای تجاوز به اوکراین برای این کشور پیش آمده است. طبیعی است روسیه، تحریم شده و برای فروش محصولات خود با محدودیت روبه‌رو است، برای عبور از این چالش‌ها، چاره‌ای ندارد، جز اینکه تخفیف‌های قابل‌توجهی ارایه کند تا توجه متقاضیان بازار نفت (و سایر بازارها) را به خود جلب کند.

این از اتفاقات روزگار است که کیفیت بخشی از ظرفیت‌های نفتی روسیه، مشابه نفت ایران است و ممکن است برخی کشورها، نفت روسیه را جایگزین نفت ایران کنند. در واقع روسیه، عمدا به دنبال مشکل تراشی برای صادرات نفت ایران نیست و تنها به دنبال یافتن مشتریان بیشتر برای فروش نفتش است. همان‌طورکه ایران هم در ایام تحریم، همه تلاش خود را به کار می‌گیرد تا نفت بیشتری را بفروشد.

به‌ طور طبیعی همه کشورها به دنبال تامین منافع ملی و اقتصادی خود هستند و برای این منظور روش‌های متفاوتی را امتحان می‌کنند. ایران نیز باید مبتنی بر منافع خود عمل کند و عوامل خارج از متن را وارد پروسه تامین منافع ملی‌اش نکند.

ممکن است با این توضیحات برخی این پرسش را مطرح کنند که ایران در واکنش به تحرکات اخیر روسیه در بازار نفت، چه واکنشی باید از خود نشان دهد؟ قبل از هر نکته‌ای باید توجه داشت که ایران، خود ذیل تحریم‌های گسترده‌ای قرار دارد و با محدودیت‌های زیادی برای فروش نفت خود مواجه است. در این شرایط ایران نیز در نبرد تخفیف‌ها، باید بیشتر از قبل تخفیف بدهد تا بتواند در بازار نفت حضور داشته باشد.در واقع یک رقابتی میان ایران و روسیه بر سر تخفیف‌های بیشتر به راه می‌افتد که منفعت آن متوجه مشتریان بازار نفت می‌شود.

موضوع کلیدی در این میان، آسیب‌های فزاینده برآمده از تحریم‌ها است. مدت‌هاست که کارشناسان اقتصادی و تحلیلگران از آسیب‌های تحریم‌ها سخن می‌گویند و خواستار پایان بخشیدن به زنجیره تحریم‌ها هستند، اما افراد و جریاناتی در کشور وجود دارند که منکر تاثیر مخرب تحریم‌ها در شوون مختلف زندگی مردم هستند.

شخصا معتقدم در پیش گرفتن سیاست تنش‌زدایی و ایجاد ارتباط مناسب با جهان پیرامونی یکی از نخستین ضرورت‌هایی است که هر کشوری باید در پیش بگیرد. با نگاهی به تجربه دهه‌های اخیر نیز مشخص می‌شود، بهترین عملکرد اقتصادی ایران، مربوط به دوره‌ای است که دولت وقت (حدفاصل سال‌های ۷۶ تا ۸۴) گفتمان مدارا، تنش‌زدایی، شایسته‌سالاری و گفت‌وگو را در پیش گرفته بود و تلاش می‌کرد مناسبات ارتباطی سامان یافته‌ای با جهان برقرار سازد.